Rozwód definiuje się jako rozwiązanie związku małżeńskiego przez odpowiedni sąd w formie przewidzianej prawem. Rozwiązanie związku małżeńskiego zachodzi na wniosek jednego lub obojga małżonków.
Rozwód za porozumieniem stron to potoczne określenie rozwodu bez orzekania o winie. Takie orzecznictwo ma miejsce na zgodne żądanie małżonków i niesie za sobą takie skutki, jak gdyby żaden z małżonków nie ponosił winy za rozkład pożycia. W praktyce rozstrzygnięcie takie wpływa przede wszystkim na zakres obowiązku alimentacyjnego między małżonkami po rozwodzie. Małżonek, który został uznany przez sąd za wyłącznie winnego rozkładu pożycia może zostać zobowiązany do płacenia alimentów w sytuacji, w której rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji finansowej małżonka niewinnego. W przypadku rozwodu za porozumieniem stron obowiązek alimentacyjny może być uzasadniony wyłącznie niedostatkiem, w jakim znajduje się drugi z małżonków. Mimo ograniczenia obowiązku alimentacyjnego wiele par decyduje się na rozwód za porozumieniem stron. Dlaczego?
Rozwód za porozumieniem stron jest szybszy i tańszy
Argumentem przemawiającym za wnioskowaniem o rozwód bez orzekania o winie (za porozumieniem stron) jest możliwość uzyskania orzeczenia w krótszym czasie. Jeśli małżonkowie są zgodni co do rozstrzygnięć w kwestiach:
- winy rozkładu pożycia,
- władzy rodzicielskiej nad nieletnimi dziećmi,
- alimentów,
- podziału majątku,
możliwe jest uzyskanie orzeczenia już na pierwszej rozprawie. W przypadku konfliktu sprawa będzie trwała dłużej. Należy się liczyć również z tym, że nawet w przypadku wnioskowania o rozwód za porozumieniem stron, w trosce o dobro nieletnich dzieci sąd może skierować parę na mediacje, których celem jest próba przekonania małżonków do rezygnacji z rozwodu i pracy nad związkiem.
Kolejnym argumentem przemawiającym za rezygnacją ze wspólnych animozji i wnioskowaniem o przeprowadzenie rozwodu bez orzekania o winie są koszty. Złożenie wniosku o rozwód wiąże się z koniecznością uiszczenia opłaty stałej. W przypadku, w którym orzeczenie rozwodu zapada na zgodny wniosek stron bez orzekania o winie sąd zwraca stronie z urzędu połowę uiszczonej opłaty po uprawnieniu się wyroku. Dodatkowo, jeśli między małżonkami istnieje porozumienie co do istotnych kwestii (m.in. winy za rozpad pożycia) sąd nie musi przeprowadzać postępowania dowodowego, które wiąże się z dodatkowymi kosztami wynikającymi z konieczności uzyskania opinii biegłych czy stawiennictwa świadków, którzy muszą zostać skutecznie wezwani na rozprawę.
Co ciekawe, porozumienie stron okazuje się opłacalne także w kwestii podziału majątku. Sąd dokonuje podziału majątku na wniosek jednego z małżonków, jeśli nie spowoduje to nadmiernej zwłoki w postępowaniu. Wniosek ten podlega dodatkowej opłacie. Opłata jest odpowiednio niższa jeśli zawiera on zgodny projekt podziału majątku, pod którym podpisali się oboje małżonkowie.