Co zrobić, gdy spadkobierca nie zgadza się na podział majątku spadkowego

Dziedziczenie po bliskiej osobie bywa niezwykle trudne. Z jednej strony to czas żałoby i emocjonalnego oswojenia się ze stratą, z drugiej pojawiają się kwestie związane z majątkiem pozostawionym przez zmarłego. Niestety, nawet w najbardziej zgodnych rodzinach podział spadku może wywołać napięcia i konflikty, zwłaszcza kiedy jeden ze spadkobierców nie zgadza się na sposób podziału majątku czy kwestionuje jego skład i wartość.

Co zrobić, kiedy napotykamy na opór lub brak porozumienia w sprawie działu spadku? Czy warto próbować osiągnąć kompromis w drodze negocjacji lub mediacji? 

Dlaczego dochodzi do konfliktu?

Nasza kancelaria adwokacka w Warszawie obsługiwała niejedną sprawę o podział majątku spadkowego. Nierzadko byliśmy proszeni o pomoc dopiero wówczas, gdy konflikt między spadkobiercami przybierał na sile lub trwał już od dłuższego czasu. Dlaczego? Ponieważ wiele rodzin jest przekonanych, że samodzielnie poradzi sobie z działem spadku. Nasze doświadczenie podpowiada nam, że nawet w najbardziej zgodnej rodzinie może dojść do konfliktu. Przyczyn takiej sytuacji może być wiele, jednak większość z nich sprowadza się do:

  • silnych emocji związanych ze stratą i relacjami rodzinnymi,
  • niejasności co do wartości i zakresu pozostawionego majątku,
  • braku porozumienia między spadkobiercami.

Nawet jeśli spadkobiercy zgadzają się co do wyceny i podziału aktywów, mogą mieć odmienną wizję ich przyszłego przeznaczenia. Przykładowo, jedna osoba może chcieć sprzedać odziedziczoną nieruchomość w celu uzyskania gotówki, inna wolałaby w niej zamieszkać lub wynajmować ją w celach zarobkowych. Brak kompromisu w takiej kwestii niejednokrotnie blokuje osiągnięcie porozumienia. W takich sytuacjach nieoceniony okazuje się prawnik od prawa spadkowego, który wskaże możliwe rozwiązania problemu i pomoże w wyborze najkorzystniejszej dla wszystkich opcji. Warto bowiem pamiętać, że prawnik nie musi reprezentować interesu wyłącznie jednego ze spadkobierców. Z jego wiedzy i doświadczenia możemy skorzystać wspólnie, tym samym unikając nie tylko sporów rodzinnych, ale przede wszystkim kosztów i problemów związanych z przyjęciem lub określonym sposobem działu spadku. 

Postępowanie sądowe o dział spadku

Kiedy polubowne metody rozwiązania sporu – takie jak mediacje czy negocjacje – nie przynoszą efektów pozostaje nam skierowanie sprawy do sądu z wnioskiem o dział spadku. Celem postępowania sądowego jest ostateczne i wiążące uregulowanie kwestii spadkowych, w tym określenie które składniki majątku przypadną poszczególnym spadkobiercom i w jakich proporcjach będą oni partycypować w zyskach bądź długach pozostawionych przez zmarłego.